Ανοικτή επιστολή προς Χορτομάρη Βασίλη

Αξιότιμε κ. Χορτομάρη,                                                                                     10-12-2014

Τα θερμά μου συγχαρητήρια για τις εκπληκτικές σου επιδόσεις τόσο στο άθλημα του αγωνιστικού προσανατολισμού όσο και σε άλλα αθλήματα του βουνού. Είμαι βέβαιος ότι σύντομα θα μπορέσεις να εκπροσωπήσεις αυτήν την χώρα σε αγώνες του εξωτερικού. Επίσης, θερμά συγχαρητήρια για το γεγονός της πιστοποίησης σου ως ομοσπονδιακού κριτή ποδηλασίας δρόμου και βουνού, κατηγορίας Β. Εύχομαι ανάλογη πιστοποίηση να επιτύχεις και στο άθλημα του προσανατολισμού. Αλλά όπως είναι γνωστό ο αγωνιστικός προσανατολισμός αποτελεί ξεχωριστό άθλημα και όχι παράρτημα του ποδηλάτου βουνού, του κλασσικού αθλητισμού, της ορειβασίας κλπ. Χαίρομαι ιδιαίτερα που έχεις διοργανώσει αγώνες προσανατολισμού. Ελπίζω και άλλοι να σε μιμηθούν. Θεωρώ ότι κάποια στιγμή σύντομα και με προϋποθέσεις θα καταφέρεις να διοργανώσεις αγώνες  υψηλού επιπέδου.  Ατυχώς όμως, με αφορμή κάποιες συμβουλές που έδωσα για κάποια οργανωτικά ζητήματα έγινα αποδέκτης αρκετών απαράδεκτων ηλεκτρονικών μηνυμάτων από το σεβαστό πρόσωπο σου. Από την αρχή τα πράγματα πρέπει να τεθούν όμως σε σωστή βάση.

  1. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να μοιράζουμε δωρεάν χάρτες σε κανέναν. Σε άλλες χώρες του Βορρά όπου υπάρχουν χιλιάδες χάρτες προσανατολισμού αρκετοί διοργανωτές (όχι όλοι) επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να φύγουν από τον αγώνα με τον χάρτη. Αυτό έγκειται στην διακριτική ευχέρεια του διοργανωτή. Άλλοι διοργανωτές πουλάνε τους χάρτες στους ενδιαφερομένους. Ο συμμετέχων πληρώνει το δικαίωμα συμμετοχής στον αγώνα δεν αγοράζει χάρτη. Επι 16 ολόκληρα χρόνια συνήθως δεν επιτρέπω στους συμμετέχοντες να φύγουν σπίτι τους με τους χάρτες. Και μάλιστα αυτό αναγράφεται σε κάθε χάρτη σε κάθε αγώνα. Ο κάθε συμμετέχων θα πρέπει να ρωτήσει πριν πάρει μαζί του τον χάρτη. Δεν του ανήκει ούτε τον έχει αγοράσει. Η διανομή χαρτών δεν αναφέρεται στις παροχές της προκήρυξης κάθε αγώνα. Δυστυχώς επι 16 ολόκληρα χρόνια οι συμμετέχοντες φεύγουν σπίτι τους με τους χάρτες γιατί τους θεωρούν ιδιοκτησία τους. Μάλιστα κάποιοι θεωρούν ότι έχουν κάθε δικαίωμα να αναρτήσουν τον χάρτη στο διαδίκτυο με την δικαιολογία ότι το έχουν κάνει και άλλοι (ξένοι). Επίσης, ακόμη χειρότερα κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι έχουν κάθε δικαίωμα να φύγουν σπίτι τους με πανάκριβες σημαίες ελέγχου, διατρυπητικούς μηχανισμούς, μεταφράσεις κειμένων κ.α Δεν το θεωρούν καν κλοπή. Ίσως να το θεωρούν σουβενίρ. Είναι μία κακή νοοτροπία. Κατά τον ίδιο τρόπο κάποιοι τουρίστες κλέβουν πέτρες από αρχαιολογικούς χώρους. Για αυτούς δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία άχρηστη πέτρα. Και εκπλήσσονται όταν οι φύλακες του αρχαιολογικού χώρου τους κάνουν έλεγχο, βρίσκουν την πέτρα και την ζητάνε πίσω. Τους φαίνεται ακατανόητο. Θα είμαι σαφής. Δεν έχετε δικαίωμα να φύγετε σπίτι σας με τους χάρτες ούτε έχετε δικαίωμα να αναρτήσετε τον χάρτη στο διαδίκτυο χωρίς να ρωτήσετε τον ιδιοκτήτη του χάρτη. Αντίθετα, απο την μεριά μου έχω την πολυτέλεια να μοιράζω δωρεάν μπλουζάκια η και ακριβά βιβλία (αξίας 25 ευρώ έκαστο) στους συμμετέχοντες πράγμα που έχω κάνει στο παρελθόν. Δυστυχώς, δεν έχουμε την πολυτέλεια να μοιράζουμε δωρεάν χάρτες σε κανέναν διότι είναι ελάχιστοι και θα ξαναχρησιμοποιηθούν κάποια στιγμή. Κατά τη διάρκεια σεμιναρίων πολλοί μου ζήτησαν χάρτες για το σπίτι τους. Η απάντηση μου είναι σαφής: «Δεν πουλάμε, δεν ενοικιάζουμε, δεν χαρίζουμε. Τους χρησιμοποιούμε μόνο για το συγκεκριμένο σκοπό για τον οποίο κατασκευάσθηκαν».
  2. Ο αγωνιστικός προσανατολισμός αποτελεί ξεχωριστό άθλημα. Παρά τις αντιξοότητες το άθλημα προόδεψε. Οι κανόνες στο άθλημα είναι απαραίτητοι. Ορισμένοι δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτό. «Έτσι θα κάνουμε και μείς από εδώ και πέρα» αναφέρει ο κ. Χορτομάρης σε ηλεκτρονική αλληλογραφία. Ποιοι είστε εσείς; Ποια είναι η ατζέντα σας; Είναι φανερή η κρυφή; Ο Παναγιώτης Δανιηλίδης έχει υποστηρίξει στο παρελθόν την άποψη ότι δεν έχει σημασία αν υπάρχουν υγιείς σύλλογοι προσανατολισμού. Μπορούμε να εκβιάσουμε την κατάσταση και να δημιουργήσουμε με κάθε τρόπο Ομοσπονδία. Καλύτερα να μην δημιουργηθεί Ομοσπονδία ποτέ παρά να γίνει με το στανιό. Ο κ. Χορτομάρης διερωτάται «Και ερωτώ, 18 χρόνια το άθλημα γιατί δεν προχώρησε;» Προχώρησε και μεγαλούργησε με ιδιωτικές προσπάθειες. Δηλαδή τι κάναμε επι 16 χρόνια με εκατοντάδες σεμινάρια, αγώνες, διαλέξεις, σχολικά projects, διδακτική στα σχολεία, στα Πανεπιστήμια, συγγραφή άρθρων, συνεντεύξεις στην τηλεόραση κλπ.; Αναρωτιέται επίσης: «Μήπως υπάρχουν ευθύνες» Ναι, βεβαίως υπάρχουν ευθύνες από ανθρώπους ιδιοτελείς που πήραν από το άθλημα πολλά χωρίς να επιστρέψουν για τις επόμενες γενιές κάτι από αυτά που πήραν. Ο κ. Χορτομάρης προβάλλει το παράδειγμα της ορεινή ποδηλασία «Υπήρξε ιδιωτική πρωτοβουλία, ναι, ανεξέλεγκτη τότε! Τώρα όμως είναι μέσα και στους ολυμπιακούς αγώνες. Συνεπώς άδικα και κακώς για το άθλημα, προσπαθείς να επιβάλεις νόρμες σε κάτι που δεν υπάρχει». Προσπαθώ να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα. Τι πρέπει να γίνει; Να αφήσουμε να γίνει μπάχαλο και σε αυτό το άθλημα όπως έγινε και σε πολλά άλλα υπαίθρια αθλήματα; Αυτή την εποχή διεξάγεται μεγάλη συζήτηση για το θέμα της συμμετοχής του αθλήματος του προσανατολισμού στους Ολυμπιακούς αγώνες μεταξύ διεθνών αθλητικών οργανισμών. Δεν μας αφορά άμεσα. Απλά θα υπενθυμίσω ότι ενεπλάκην στην προσπάθεια της IOF για την συμμετοχή του αθλήματος στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας το 2004.
  3. Το πτυχίο ΤΕΦΑΑ αποτελεί μία πρώτη δικλείδα ασφαλείας, όχι εγγύηση για την αποφυγή λαθών. Με ρωτάς αν πιστεύω «πως όποιος έχει δίπλωμα οδήγησης είναι ικανός να οδηγήσει;» Όπως το πτυχίο ΤΕΦΑΑ αποτελεί μία πρώτη δικλείδα ασφαλείας για να μην υποπέσει κάποιος σε παιδαγωγικά, ψυχολογικά, προπονητικά κ.α άλλα λάθη έτσι και το δίπλωμα οδήγησης αποτελεί τη βάση για να προχωρήσει κάποιος παραπέρα. Όπως είναι γνωστό πολλοί έχουν κτίσει σπίτια μόνοι τους αλλά η παρουσία ενός πολιτικού μηχανικού ενός αρχιτέκτονα κλπ. διασφαλίζει την ασφάλεια της κατασκευής. Η πιστοποίηση των υποψηφίων προπονητών και σχεδιαστών αγώνων προσανατολισμού κάποια στιγμή θα πρέπει να καταστεί απαραίτητη. Άλλο πράγμα χαρτογράφος, άλλο προπονητής ski-orienteering άλλο προπονητής m-bike orienteering, άλλο προπονητής foot-orienteering και μάλιστα για παιδιά, για μαθητές. Όποιος επιθυμεί να μεταβεί σε σεμινάριο προσανατολισμού τότε θα βοηθήσω με όλη μου τη δύναμη. Αυτό αποδεικνύεται εξάλλου εύκολα. Με προσπάθειες του υποφαινόμενου ταξίδεψαν 15 άτομα στο εξωτερικό για αγώνες, σεμινάρια και παγκόσμιες συναντήσεις με ανύπαρκτο, μηδαμινό η μειωμένο κόστος συμμετοχής. Οι επιφανειακές βασικές γνώσεις δεν αρκούν, χρειάζονται βαθειές γνώσεις, χρειάζεται στέρεη φιλοσοφία.
  4. Η ημιμάθεια είναι χειρότερη της άγνοιας. Στην ανταλλαγή απόψεων για το θέμα του σχεδιασμού του αγώνα των Σερρών η απάντηση του Βασίλη Χορτομάρη ήταν: «Δεν υπάρχει θέμα. Να το δοκιμάσω κι΄ εγώ». Σε ερώτηση μου αν μπορώ να βοηθήσω με οποιοδήποτε τρόπο στη πρώτη διοργάνωση στις Σέρρες η απάντηση του ήταν ναι να τους δανείσω τις σημαίες. Αυτός θεωρούσαν ότι έπρεπε να είναι ο ρόλος μου. Δανειστής αθλητικού υλικού. Δεν είχαν ακούσει την καθιερωμενη ιδιότητα «σύμβουλος αγώνων». Ο προπονητής αυτού του αθλήματος θα πρέπει να έχει πολλές ιδιότητες μαζί ως ψυχολόγος, εμψυχωτής, γυμναστής κ.α. Μόνο πιστοποιημένοι προπονητές με εκπαιδευτική εμπειρία μπορούν να σχεδιάσουν καλούς αγώνες για ανηλίκους. Θα πρέπει να υπάρχει όραμα για το άθλημα. Μετά από πολλές προσπάθειες και ανασκόπηση της βιβλιογραφίας κατάφερα να γράψω ένα μικρό πληροφοριακό κείμενο για την προπονητική. Την προσπάθεια μου αυτή ο κ. Χορτομάρης δεν την είδε με θετικό μάτι. «Το κείμενο είναι καλό να δημοσιευθεί σε κάποιο επιστημονικό συνέδριο. Δεν νομίζω πως λέει κάτι ουσιαστικό για τον προσανατολισμό. Υπογραμμίζω και πάλι πως αφού δεν υπάρχει “δομή” (ομοσπονδία, τοπικές ενώσεις, σωματεία, επίσημοι κριτές, επίσημοι προπονητές, επίσημοι χαρτογράφοι, επίσημοιχαράκτες, κτλ) στο άθλημα, όλα αυτά που αναφέρεις είναι μια φιλολογική συζήτηση…    Δυστυχώς, δεύτερο, πέρα από τους επίσημους αγώνες (αναφέρομαι σε όλα τα αθλήματα), υπάρχουν και οι λαϊκοί ανεπίσημοι αγώνες που δεν απαιτούν κάποια τυπική άδεια, συνεπώς ξεπερνάμε και το νομικό κώλυμα.

Ο θεσμός του εγκεκριμένου προπονητή υπάρχει. Λαϊκοί αγώνες σε άγνωστα αθλήματα δεν υπάρχουν. Πρέπει να ξεκαθαρίσεις μέσα  σου ότι άλλο πράγμα οι λαϊκοί αγώνες ανωμάλου δρόμου και άλλο οι εξειδικευμένοι αγώνες προσανατολισμού που απαιτούν υψηλή γραφειοκρατική δομή, ευφυϊα άνω του μετρίου για την κατανόηση των κανόνων απο τους συμμετέχοντες κλπ. Απόδειξη γι’αυτό αποτελεί το γεγονός ότι Ολυμπιονίκες των δρόμων αντοχής απέτυχαν όταν δοκίμασαν εξειδικευμένους αγώνες προσανατολισμού.

5. Απαραίτητη βάσει νόμου η χορήγηση της ειδικής άδειας άσκησης του επαγγέλματος του προπονητή. Επειδή υπάρχει σύγχυση όσον αφορά ποιός μπορεί να ασκήσει το επάγγελμα του προπονητή αγωνιστικού προσανατολισμού (ναι, ναι είναι επάγγελμα) αντιγράφω αυτά που επιτάσσει ο νόμος. Σύμφωνα με τον νόμο για τη χορήγηση της ειδικής άδειας άσκησης του επαγγέλματος του προπονητή απαιτείται: Α) πτυχίο του ΤΕΦΑΑ με κύρια η πρώτη ειδικότητα στο συγκεκριμένο άθλημα, η ισότιμης σχολής της αλλοδαπής η δίπλωμα της σχολής προπονητών, η πτυχίο η δίπλωμα αναγνωρισμένων σχολών προπονητών του εξωτερικού, Β) αντίγραφο ποινικού μητρώου, Γ) πιστοποιητικό αρμόδια εισαγγελικής αρχής που να βεβαιώνει ότι δεν εκκρεμεί ποινική δίωξη για αδικήματα, Δ) πιστοποιητικό υγείας και Ε) καταβολή παραβόλου στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας. Δυστυχώς επειδή δεν υπάρχει κατοχύρωση του επαγγέλματος του προπονητή (όπως του γιατρού, του δικηγόρου κλπ.) οι «εισβολείς» λυμαίνονται τον χώρο σε όλα τα αθλήματα. Επικρατεί μπάχαλο.

6. Υπήρξε Αυτοχρηματοδότηση για την ανάπτυξη του αθλήματος, όχι κρατικοδίαιτη ανάπτυξη. Παραπέρα αναφέρεις ότι «υπάρχει ομοσπονδία ποδηλασίας, σχολές κριτών, σεμινάρια, σωματεία κτλ.» Με χρήματα του Ελληνικού Δημοσίου πολλές ομοσπονδίες διοργάνωσαν σχολές κριτών, σεμινάρια κλπ. Στο βαθμό που μπορούσαμε εμείς διοργανώσαμε Πανελλήνιες συναντήσεις με αυτοχρηματοδότηση! Τεράστια διαφορά! Τα χρήματα που πληρώνουν οι συμμετέχοντες δεν είναι αρκετά για να επιτρέψουν σε ένα άθλημα να αναπτυχθεί πλήρως. Όπως ορθά επισημαίνει ο Lyle (1986, σ.15), «το να κάνουμε εκκλήσεις στους συμμετέχοντες του αθλήματος να παρακολουθήσουν μαθήματα προκειμένου να αναπτυχθούν προσωπικά είναι εντελώς απίθανο να αποφέρει αποτελέσματα όπως θα απέφερε μία συνετή υποχρεωτική νομική ρύθμιση». Π.χ. ουδείς εξεδήλωσε ενδιαφέρον να παρακολουθήσει ημερίδα με προπονητικά,  ψυχολογικά και περιβαλλοντικά θέματα που είχαν και έχουν σχέση με το άθλημα του προσανατολισμού. Με σκωπτική διάθεση αναφέρεις ότι «στον προσανατολισμό δεν ξέρουμε ούτε καν, ποιος είναι ο πρόεδρος του ΕΣΑΠ.» Αν δεν ξέρεις μπορείς να ρωτήσεις.

Με θράσος ο κ. Χορτομάρης δηλώνει: «Τώρα, δεν υπάρχει τίποτα …Μακάρι να υπήρχε. Τον κόσμο που έρχεται πρέπει να τον κρατάμε και όχι να τον διώχνουμε…» Οι πολυάριθμοι αγώνες οι οποίοι διοργανώθηκαν όλα αυτά τα χρόνια και οι προσπάθειες που έγιναν για την απόκτηση οργανωτικής δομής είναι ένα τίποτα για τον κ. Χορτομάρη.  Δηλαδή τι κάναμε επι 16 χρόνια με εκατοντάδες σεμινάρια, αγώνες, διαλέξεις, σχολικά projects, διδακτική στα σχολεία, στα Πανεπιστήμια κλπ. Διώχναμε κόσμο; Δεν διδάσκαμε τίποτα; Είμασταν άχρηστοι; Αν θεωρείς κ. Χορτομάρη ότι διώχνουμε τον κόσμο πρόκειται για μέγιστη προσβολή απαιτώ άμεση και έντιμη συγνώμη από την μεριά σου. Υπάρχουν και όρια στη συμπεριφορά.

Όπως αναφέρει η πρώην πρόεδρος της IOF Sue Harvey “η φύση του αθλήματος σημαίνει ότι είμαστε τελειομανείς και ότι μας αρέσει να κόβουμε γωνίες. Αυτή ακριβώς είναι η ουσία του σκεπτόμενου αθλήματος. Στους  αθλητές προσανατολισμού αρέσει να βρίσκουν τον καλύτερο τρόπο για να κάνουν πράγματα σωστά. Η φύση του αθλήματος είναι να πάρει κανείς τον συντομότερο δρόμο. Δεν ανεχόμαστε την ανικανότητα. Αυτή η ποιότητα είναι ένας λόγος που έχουμε ένα πολύ υψηλό επίπεδο οργάνωσης αγώνων.  Αυτό είναι που το κάνει ακόμη πιο δύσκολο για εμάς να ενσωματωθούμε με άλλους που κάνουν πράγματα διαφορετικά η που είναι ανίκανοι να κατανοήσουν την σημασία που δίνουμε σε κάποια πράγματα” (Ronnberg, 2001).

Έχουμε διοργανώσει τρείς Πανελλήνιες συναντήσεις όπου αφού αναλύσαμε την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα όσον αφορά το άθλημα ζητήσαμε την γνώμη των παρισταμένων. Επιδιώξαμε να εκφρασθούν ελεύθερα απόψεις. Από τις δύο Πανελλήνιες συναντήσεις απουσίαζες. Την δεύτερη φορά μάλιστα αδικαιολόγητα  κατά την γνώμη μου. κ. Χορτομάρη, “Στην συνάντηση που αναφέρεις δεν μπορούσα να έρθω, αλλά δεν άκουσα κάτι ουσιαστικό που ειπώθηκε εκεί, μόνο ένα πληροφοριακό email νομίζω έλαβα. Αφού τέθηκαν ζητήματα γιατί δεν συζητήθηκαν έστω και εξ’αποστάσεως; Αν μπορείς στείλε ολόκληρο το κείμενο να το μελετήσω και να απαντήσω στα τυχών θέματα». Στην τρίτη Πανελλήνια συνάντηση ευτυχώς ήρθες και ακούσαμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις απόψεις σου. Aπό την πρώτη στιγμή που ήρθες (στον αγώνα του Σιδηροκάστρου) δεν εξέφραζες την γνώμη σου αλλά ασκούσες κακοπροαίρετη κριτική ενώ δεν γνώριζες πολλά πράγματα για το άθλημα. Έχεις διαβάσει ποτέ τους κανονισμούς της Διεθνούς Ομοσπονδίας;

7. Παντελής αδιαφορία συμμετεχόντων για την δημιουργία συλλόγου προσανατολισμού. Ο κ. Χορτομάρης αναρωτιέται για πράγματα που έχουν ειπωθεί. «Το ξαναλέω, σύμφωνα με όσα μας έχεις πει, Ο ΕΣΑΠ δεν
είναι ούτε καν σύλλογος, παρά αστική μη κερδοσκοπική εταιρία. Το ακούω κάπως
παράξενο».
Δεν γνωρίζεις ούτε την ιστορία του ΕΣΑΠ, ούτε την ιστορία του αθλήματος στην Ελλάδα αλλά ούτε και την ιστορία του αθλήματος διεθνώς. Άλλοι έθεσαν το ζήτημα της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας πιο μπροστά από σένα και πήραν τις απαντήσεις τους σε κατ΄ ιδίαν συζητήσεις. Σύμφωνα με τους λογιστές ο ΕΣΑΠ είναι σωματείο.

8.  Glastnost. Απόλυτος Διαφάνεια. Ο κ. Χορτομάρης με καταγγέλει για σκοταδισμό λέγοντας χαρακτηριστικά: «Σκοτάδι . . . . .Βαθύ!» Δεν υπάρχει κανένα σκοτάδι κ. Χορτομάρη από την μεριά μου. Όποιος θέλει ρωτάει και μαθαίνει. Αυτό που συνέβη ήταν ακριβώς το αντίθετο. Φώς, φώς, φώς. Σας είπα περισσότερα περισσότερα πράγματα από αυτά που μπορείτε να κατανοήσετε. Επι 14 ολόκληρα χρόνια πηγαινοερχόμουνα στις Σέρρες για διδασκαλία στα ΤΕΦΑΑ, πολλές φορές με κίνδυνο της ζωής μου. Αρκετές φορές σε επισκέφθηκα στο γραφείο σου και συζήτησα μαζί σου διάφορα θέματα. Αν ήθελες εκείνη την εποχή μπορούσες να με ρωτήσεις ότι ήθελες. Αν ήθελες μπορούσες να με επισκεφθείς στο ΤΕΦΑΑ Σερρών και γιατί όχι να παρακολουθήσεις κάποια από τις διαλέξεις. Αν ήθελες μπορούσες να παρακολουθήσεις τις δύο ανοιχτές διαλέξεις στο κτίριο πολιτισμού στις Σέρρες. Πράγματι, όταν επιτέλους αντιλήφθηκες για ποιο πράγμα μιλάω ήρθες και προς τιμή σου παρακολούθησες την ημερίδα του σχολικού συμβούλου Φυσικής Αγωγής όπου ήμουν ομιλητής.

Ο κ. Χορτομάρης αναφέρει:«Αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι αγώνες, ώστε να διαδοθεί το άθλημα…ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. όσο στεκόμαστε στα τυπικά γραφειοκρατικάθέματα δεν θα υπάρξει ανάπτυξη. Αν θέλουμε να υπάρξει μαζικότητα, τότε θα συμβούν οι απαραίτητες διεργασίες, όχι τώρα. Καλές οι φιλολογικές συζητήσεις αλλά δεν έχουν εφαρμογή στο πεδίο!» Μέγα λάθος η διοργάνωση πολλών αγώνων. Πολλές προπονήσεις χρειάζονται όχι αγώνες όπως είπε και ο Μιλοβάνοβιτς . Δηλαδή τι κάναμε επι 16 χρόνια με εκατοντάδες σεμινάρια, αγώνες, διαλέξεις, σχολικά projects, διδακτική στα σχολεία, στα Πανεπιστήμια, συγγραφή άρθρων, συνεντεύξεις στην τηλεόραση κλπ.; Απομαζικοποίηση του αθλήματος, φιλολογική συζήτηση; Η συγγραφή επιστημονικών άρθρων δημοσιευμένων σε έγκυρα περιοδικά για τα οποία άντλησα δεδομένα από αυτά που δήλωσαν οι συμμετέχοντες αποτελεί φιλολογική συζήτηση; Τι επιδιώκετε κ. Χορτομάρη; Να ισοπεδώσετε τα πάντα; Μέλος της ομάδας (όχι φίλος) σημαίνει ενεργός συμμέτοχος στα δρώμενα της. Σημαίνει επίσης ότι έχω σε υψηλή προτεραιότητα το σύνολο στο οποίο ανήκω. Κι΄ αυτό γιατί αυτό μου διαμόρφωσε μία χι άποψη και φιλοσοφία για το άθλημα του προσανατολισμού την οποία αποδέχομαι. Αν διαφωνώ αποχωρώ. Ομάδα σημαίνει συμμετοχή στους αγώνες, στις κοινωνικές υποχρεώσεις, σεβασμός στο σύνολο και στον συναθλητή μου. Σε ένα σύνολο πρέπει  και να δίνω όχι μόνο να παίρνω συνέχεια και μάλιστα δωρεάν (π.χ. δωρεάν μεταφράσεις κανονισμών, δωρεάν εκπαιδευτικό και αθλητικό υλικό, δωρεάν ταχυδρομική ενημέρωση, δωρεάν ενημέρωση απο την ιστιοσελίδα, δωρεάν ομιλίες κλπ). Πόσο μάλλον όταν εκεί με υποδέχθηκαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. (Παράφραση των λόγων του δασκάλου παραδοσιακών χορών Β. Καρφή από τον Κώστα Κουκουρή).

9. Ορθή διευθέτηση των διοικητικών υποθέσεων του αθλήματος. Ο Νίκος Παπαδόπουλος πρώην πρόεδρος του ΣΕΟ με τεράστια εμπειρία στα διοικητικά του συλλόγου επισημαίνει ότι οι ορειβάτες κάνουν κατάχρηση της ελευθερίας που προσφέρει η φύση. Οι διοικούντες ενός συλλόγου έχουν αναλάβει το βαρύ και δύσκολο έργο της ευταξίας και νοικοκυροσύνης. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ορειβασία δεν είναι απλή ψυχαγωγία, τέρψη και διασκέδαση. Είναι κυρίως ευθύνη, σοβαρότητα, σωφροσύνη και εργασία. Η διοίκηση ενός ορειβατικού συλλόγου δεν είναι παιχνίδι για χαριεντισμούς και τέρψη, αλλά μία έλλογη και υπεύθυνη ανάληψη διεκπεραίωσης ενός έργου. Και για την επίτευξη του σκοπού αυτού δεν χρειάζεται κανείς να ενδίδει εύκολα στις αιτιάσεις του καθενός για να φαίνεται και να είναι αρεστός και καλός και όχι σκληρός και κακός, αλλά μένοντας απερίσπαστος και ανεπηρέαστος στο έργο του, σαν καλός ηνίοχος θα οδηγήσει το σύλλογο του μπροστά». Νίκος Παπαδόπουλος, (2011, σ. 215) Τα ίδια ισχύουν και στον χώρο του αθλήματος μας όπου θα μπορούσαν να ειπωθούν τα εξής:

Το άθλημα του αγωνιστικού προσανατολισμού δεν είναι απλή ψυχαγωγία η διασκέδαση η σκέτος πρωταθλητισμός αλλά ούτε και εμπόριο η  παροχή στεγνών υπηρεσιών. Χάρη στο αίσθημα ευθύνης, σοβαρότητας, σκληρής εργασίας αλλά και χάρη στις γνώσεις κάποιων στελεχών προχωρήσαμε μερικά βήματα και φθάσαμε σε αυτό το επίπεδο ανάπτυξης του αθλήματος στη χώρα. Είμαστε υπερήφανοι για όλα όσα έχουν γίνει. Αν δεν είχαν γίνει όλα αυτά ούτε εσύ ούτε και πολλοί άλλοι θα είχαν γνωρίσει το άθλημα. Η σχεδίαση ενός αγώνα δεν είναι απλή τοποθέτηση κύκλων πάνω σε ένα χάρτη αλλά μία επίπονη εργασία γιατί πρέπει να ληφθούν υπόψη δεκάδες παράμετροι και περιορισμοί. Για τη μικρή συμμετοχή μαθητών και μαθητριών στο άθλημα δεν φταίνε οι σχεδιαστές των αγώνων. Τα αίτια είναι κοινωνικά. Η ανάλυση τους δεν είναι του παρόντος. Η διευθέτηση των διοικητικών υποθέσεων του αθλήματος και η αλληλογραφία με τις αρχές του αθλήματος στο εξωτερικό απαιτεί γνώσεις και σκληρή εργασία, δεν είναι παιχνίδι αλλά μία υπεύθυνη ανάληψη διεκπεραίωσης ενός έργου. Ο υπογράφων ως εκλεγμένο μέλος της Ένωσης Ομοσπονδιών Αγωνιστικού Προσανατολισμού Νοτιοανατολικής Ευρώπης πρέπει να «απολογηθεί» για το χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης του αθλήματος της χώρας μας στην Ένωση αλλά και να δώσει αναφορά στη Διεθνή Ομοσπονδία. Όχι σε εσάς. Το εκάστοτε εκλεγμένο μέλος της Ένωσης (όποιο κι’ αν είναι αυτό) πρέπει να απαντήσει στα ερωτήματα που του θέτει η Διεθνής Ομοσπονδία για λογαριασμό της δικής μας χώρας. Έχω στείλει  ενημερωτικές επιστολές στο παρελθόν στη Διεθνή Ομοσπονδία και περιέγραψα υπεύθυνα και ολιστικά την κατάσταση του αθλήματος στην χώρα μας. Με βάση αυτή την επιστολή θα αποφασίσει η Διεθνής Ομοσπονδία  για την αποπομπή η όχι της χώρας μας από τον κατάλογο των μελών. Και για την επίτευξη του σκοπού αυτού δεν χρειάζεται κανείς να ενδίδει εύκολα στις αιτιάσεις του καθενός μόνο και μόνο για να φαίνεται αρεστός και καλός σε όλους.  Ο εκάστοτε καθοδηγητής (οι άνθρωποι αλλάζουν, ο σκοπός παραμένει ο ίδιος) απερίσπαστος και ανεπηρέαστος στο έργο του θα πρέπει να οδηγήσει το άθλημα αυτό μπροστά.

10. Περισσότερες προπονήσεις όχι αγώνες. Ενθάρρυνση των νεώτερων να αχοληθούν με το άθλημα αποκτώντας τα τυπικά προσόντα. Μου αναφέρεις μεταξύ άλλων ότι «δεν θα διοργανώσουμε το παγκόσμιο πρωτάθλημα ώστε να πάρουμε έγκριση από την ομοσπονδία… που δεν υπάρχει!!» Σήμερα μπορεί να είναι ένας μικρός αγώνας, αύριο ένας μεγαλύτερος και μεθαύριο ένας διεθνής αγώνας. Ο κ. Χορτομάρης αναρωτιέται: «Το πρόβλημα είναι το πως επιτέλους θα πάει ακόμη πιο μπροστά το άθλημα ? Με 3 αγώνες από 2 άτομα ή με πολλούς αγώνες από πολλά άτομα ? Απλό το ζήτημα!!!» (Τα ερωτηματικά με λατινική γραφή). Το 2014 διοργανώθηκαν 19 αγώνες συνολικά πρωταθλήματος από δύο άτομα. Τα ίδια άτομα διοργάνωσαν οκτώ ακόμη αγώνες για διαφόρους φορείς (σχολεία κλπ.). Δυστυχώς, δεν έγινε όμως ούτε μία προπόνηση! Αναγνωρίζω αυτό το μειονέκτημα και κάνω την αυτοκριτική μου. Απο την άλλη ο υποφαινόμενος διοργάνωσε 4 αγώνες πρωταθλήματος κάτω από ακραίες συνθήκες χρονικής πίεσης λόγω προσωπικών προβλημάτων. Παρά τις πολύχρονες προσπάθειες μου να πείσω τους ικανούς να ασχοληθούν προπονητικά η διοικητικά με το άθλημα ο κ. Χορτομάρης λανθασμένα υποθέτει ότι προσπαθώ να αποτρέψω τους καινούργιους: «Όταν προσπαθείς να αποτρέψεις κάποιον καινούργιο στο χώρο, να κάνει κάτι καλό για το άθλημα, μόνο κακό και δυσφήμιση προκαλείς παρά το τυπικά ορθό σκεπτικό
σου!»
Δεν έχω σκοπό να αποτρέψω κανέναν από το να ασχοληθεί και να ωφελήσει το άθλημα. Δυστυχώς μέσα στα 18 χρόνια που ασχολούμαι με το άθλημα στην Ελλάδα έχω δεί αρκετές ατυχείς πρωτοβουλίες από ενθουσιώδεις ημιμαθείς η και ιδιοτελείς τυχοδιώκτες. Έχω δεί νέους διοργανωτές να διοργανώνουν αγώνες προσανατολισμού με δικούς τους κανόνες που δεν είχαν καμία σχέση με τα πρότυπα της IOF, έχω δεί κακόβουλους ορειβάτες να μπερδεύουν το άθλημα του προσανατολισμού με τον προσανατολισμό στο βουνό (και να με αποκαλούν μάλιστα «παπατζή»), έχω δεί επαγγελματίες του χώρου των υπαιθρίων αθλητικών δραστηριοτήτων με ιδιοτελείς σκοπούς να αγνοούν την αποδεδειγμένη παρουσία του υπογράφοντος στον χώρο,  έχω δεί νέους και ημιμαθείς διοργανωτές να προσπαθούν να μέ πουλήσουν προγράμματα εκκίνησης, έχω δεί ιδιωτικές εταιρείες να αμφισβητούν τις υποσχέσεις τους για αμοιβή εργασίας παρά την συμφωνία μας και πολλά άλλα. Στον χώρο τον ΤΕΦΑΑ έχω δεί νέους επιστήμονες να «φλέγονται» δήθεν για επιστημοσύνη αλλά εις βάρος ηθικών αρχών και τελικά εις βάρος της ίδιας της επιστήμης έχω δεί κλοπές, απάτες,  διαφθορά, διαπλοκή, πλαστογραφήσεις υπογραφών κ.α. Χόρτασα κ. Χορτομάρη.

 11. Οι ηθικές αξίες δεν είναι παρωχημένες ιδέες. Ο κ. Χορτομάρης μου πρότεινε να συμμετάσχω σε αγώνα του: «Αν μπορείς, έλα και θα προτείνεις πράγματα από μέσα… είναι εξίσου παιδαγωγικό και πάρα πολύ χρήσιμο. Το θέμα είναι να ανοιχτείς στον κόσμο, αλλιώς θα καταντήσεις σαν το ΚΚΕ, με τις παρωχημένες ιδέες». Ο κ. Χορτομάρης με κατηγορεί για αριστερισμό με παρωχημένες ιδέες. Η εισαγωγή ενός καινοτόμου αθλήματος στην Ελλάδα τι ήταν άραγε κ. Χορτομάρη; Παρωχημένη ιδέα; Μού φαίνεται κ. Χορτομάρη ότι είσαι ανιστόρητος.

12. Άγνωστες οι μελλοντικές εξελίξεις. Ίσως όλα αυτά που προανέφερα να είναι παράλογα για τον κ. Χορτομάρη. «Όπως καταλαβαίνεις το θέμα είναι να συμφωνήσουμε σε κάτι κοινό και καλό για το άθλημα και όχι να διαφωνήσουμε, και να μην ζητάμε παράλογα πράγματα. Καληνύχτα!!» Ο κ. Χορτομάρης αναφέρεται σε κάποιους ξένους που καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα από εμάς. Επίσης αφήνει ένα υπονοούμενο ότι στο μέλλον μπορεί κάποιοι ημιμαθείς και καπάτσοι λεφτάδες μπορούν να επιβάλλουν τον νόμο του ισχυρού: «Κάλλιστα κάποιος άλλος που θα διαθέτει χρόνο, χρήμα και όρεξη μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω στο χώρο. Ευτυχώς οι ξένοι καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα από εμάς… Και όταν δεν υπάρχει “δομή” όλα όσα λες, πάνε πολύ πίσω…» Δεν γνωρίζω ποιους ξένους εννοείς. Υπάρχουν διαφορετικές φιλοσοφίες και ανάλογες στρατηγικές οργάνωσης που ίσως να μην ταιριάζουν με την Ελληνική πραγματικότητα. «Έρημος Σαχάρα δυστυχώς η κατάσταση στον ελληνικό προσανατολισμό!» αναφωνεί ο κ. Χορτομάρης. Προσωπικά αντί για την έρημο Σαχάρα βλέπω την ζούγκλα του Κογκό.

Αντί επιλόγου:

Επί 14 ολόκληρα χρόνια πηγαινοερχόμουν στις Σέρρες (από το 1993-2000 και από το 2004 μέχρι το 2011) για διδασκαλία των φοιτητών του ΤΕΦΑΑ Σερρών. Την δεύτερη επταετία αρκετές φορές ταξίδευα έως και τέσσερεις φορές την εβδομάδα (270 χλμ. με επιστροφή κάθε φορά)! Έμαθα για το όνομα σου και την δράση σου από το Δασαρχείο Σερρών. Στην συνέχεια σε επισκέφθηκα στο γραφείο σου αρκετές φορές. Είχες την ευγενική καλοσύνη να μου δώσεις ψηφιοποιημένους χάρτες του Λαϊλιά. Πάντα με άκουγες με προσοχή αλλά ουδέποτε εξέφρασες την επιθυμία να συμμετάσχεις σε κάποιον αγώνα προσανατολισμού ούτε και αναρωτήθηκες σοβαρά για την διοίκηση- οργάνωση του αθλήματος στην Ελλάδα μέχρι πρόσφατα. Ουδέποτε με επισκέφθηκες στο ΤΕΦΑΑ Σερρών για να ρωτήσεις το παραμικρό η να μάθεις κάποια πράγματα για τον αγώνα που έδινα προκειμένου να κρατηθεί η κατεύθυνση υπαιθρίων αθλητικών δραστηριοτήτων η για να παρακολουθήσεις κάποια από τις ημερίδες που διοργανώθηκαν. Ήσουν αδιάφορος. Όλα αυτά μέχρι που έγινε κάποια σημαντική αλλαγή μέσα σου και αποφάσισες να συμμετάσχεις με μεγάλη επιτυχία σε αγώνα προσανατολισμού που διεξήχθηκε στο Σιδηρόκαστρο στις 7-4-2013  δεκαέξη ολόκληρα χρόνια μετά την έναρξη της δράσης του αθλήματος στην Ελλάδα και περίπου δύο χρόνια μετά την έναρξη των μνημονίων στην Ελλάδα και το «ξεκίνημα» της οικονομικής κρίσης που τσάκισε τον κατασκευαστικό κλάδο στην Ελλάδα για ανυπολόγιστο χρονικό διάστημα. «Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ» όλα αυτά τα γνωρίζουν. Έκτοτε εμφανίσθηκες «βασιλικότερος του βασιλέως» όπως θα έλεγαν σε παλαιότερες εποχές. Κατά την διάρκεια της μακρόχρονης επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας έχω δεί νεαρούς επιστήμονες φλεγόμενους δήθεν από αγάπη για την επιστήμη να διαπράττουν σοβαρά λάθη εις βάρος άλλων μεγαλύτερων σε ηλικία επιστημόνων. Έχω δεί ακαδημαϊκούς πολίτες «να σφάζονται πισώπλατα με μαχαίρια» κατά την κοινώς καθομιλουμένην για λόγους συμφέροντος βεβαίως.

Για τον Καζαντζάκη «ο κάθε άνθρωπος έχει ένα κύκλο δικό του από πράματα, από δέντρα, ζώα, ανθρώπους, ιδέες- και τον κύκλο τούτον έχει χρέος αυτός να τον σώσει. Αυτός, κανένας άλλος. Αν δεν τον σώσει , δεν μπορεί να σωθεί. Είναι οι άθλοι οι δικοί του που έχει χρέος να τελέψει προτού πεθάνει Αλλιώς δεν σώζεται. Γιατί η ίδια του ή ψυχή είναι σκορπισμένη στα πράγματα τούτα γύρα του, στα δέντρα, στα ζώα, στους ανθρώπους, στις ιδέες, κι αυτή, την ψυχή του, σώζει τελώντας άθλους».

Αναφορές

Ronnberg, Barbro (2001). World Masters Games and orienteering – a mutually beneficial relationship. Orienteering World, 2001, No 1-2 p.35

Νίκος Καζαντζάκης Ασκητική. σ. 99. Αθήνα 2014. Ειδική έκδοση για την εφημερίδα το Έθνος.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.